Rok 2025 został ogłoszony przez Radę Miasta Malborka „Rokiem obchodów zakończenia II Wojny Światowej i powrotu Malborka do Polski”. Z tej okazji Muzeum Miasta Malborka organizuje cykl wydarzeń przybliżających historię zakończenia działań wojennych w naszym mieście i historię tragicznych losów jego mieszkańców, zarówno tych, którzy musieli uciekać z Malborka jak i tych, którzy po wojnie znaleźli tu swój nowy dom.
Pierwszy spotkaniem (13.03) w ramach obchodów jubileuszowego roku był wykład w MMM dr hab. Moniki Tomkiewicz z Biura Badań Historycznych IPN w Warszawie pt. "Działania wojenne na terenie Malborka w 1945 r. i kwestia masowego grobu ponad dwóch tysięcy cywilnych ofiar wojny". Prelegentka specjalizuje się w historii najnowszej, w szczególności dotyczącej okresu II wojny światowej na Pomorzu i na północno-wschodnich Kresach II RP. Mimo, że jak sama podkreśliła, nie jest specjalistką od wydarzeń wojennych na terenie Malborka, bardzo wnikliwie przedstawiła działania w pierwszych miesiącach 1945 r. i wejście Armii Czerwonej do Malborka oraz konsekwencje, jakie musieli ponieść mieszkańcy.
Osobnym tematem była sprawa odnalezienia w październiku 2008 r. masowego grobu cywilów na dawnej ul. Solnej (obecnie Sierakowskich) w Malborku ze szczątkami ponad 2100 osób. Na grób natrafiono podczas prowadzonych prac rozbiórkowo-wyburzeniowych dawnego kina „Włókniarz”. Stało się to podstawą do wszczęcia śledztwa przez Prokuraturę Rejonową w Malborku. Po zakończeniu prac ekshumacyjnych, 22 stycznia 2009 r. śledztwo zostało przekazane do dalszego prowadzenia prokuratorom z Oddziałowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Gdańsku, następnie przekazane Radzie Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa. 14 sierpnia 2009 r. niemiecka fundacja „Pamięć”, współpracując ze Związkiem Opieki nad Niemieckimi Grobami Wojennymi w Kassel (Volksbund Deutsche Kriegsgräberfürsorge), zorganizowały uroczysty pogrzeb na niemieckim cmentarzu wojennym w miejscowości Glinna, w gminie Stare Czarnowo koło Szczecina.
Dr hab. Monice Tomkiewicz podziękowali wiceburmistrz Jan Tadeusz Wilk i dyrektor MMM Tomasz Agejczyk
Osobnym tematem była sprawa odnalezienia w październiku 2008 r. masowego grobu cywilów na dawnej ul. Solnej (obecnie Sierakowskich) w Malborku ze szczątkami ponad 2100 osób. Na grób natrafiono podczas prowadzonych prac rozbiórkowo-wyburzeniowych dawnego kina „Włókniarz”. Stało się to podstawą do wszczęcia śledztwa przez Prokuraturę Rejonową w Malborku. Po zakończeniu prac ekshumacyjnych, 22 stycznia 2009 r. śledztwo zostało przekazane do dalszego prowadzenia prokuratorom z Oddziałowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Gdańsku, następnie przekazane Radzie Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa. 14 sierpnia 2009 r. niemiecka fundacja „Pamięć”, współpracując ze Związkiem Opieki nad Niemieckimi Grobami Wojennymi w Kassel (Volksbund Deutsche Kriegsgräberfürsorge), zorganizowały uroczysty pogrzeb na niemieckim cmentarzu wojennym w miejscowości Glinna, w gminie Stare Czarnowo koło Szczecina.
Dr hab. Monice Tomkiewicz podziękowali wiceburmistrz Jan Tadeusz Wilk i dyrektor MMM Tomasz Agejczyk
