5 maja br., w 79. rocznicę powstania Związku Polaków „Młody Las”, pod tablicą powieszoną na Ratuszu Staromiejskim. Kwiaty złożyli burmistrz Marek Charzewski, Przewodniczący Rady Miasta Malborka Paweł Dziwosz, Przewodnicząca Komisji Historycznej przy Zarządzie Głównym w Gdyni Lidia Kusz, Wiceprezes Zarządu Głównego w Gdyni Andrzej Chęć i Prezes Malborskiego Koła „Młody Las” Maria Seibert.
Związek Polaków „Młody Las” założony został między innymi przez Narcyza Kozłowskiego. Celem organizacji miała być tajna oświata, podtrzymywanie ducha polskości i przeciwdziałanie germanizacji młodzieży polskiej przywiezionej na roboty przymusowe jak również działalność propagandowa, sabotażowa i wywiadowcza skierowana przeciwko Niemcom.
Poniżej przedstawiamy rys historyczny organizacji przygotowany przez Lidię Kusz, która jest również Prezesem Kół Związku Kombatantów Rzeczypospolitej Polskiej i Byłych Więźniów Politycznych w Malborku, Sztumie i Kwidzynie, Wiceprezesem Zarządu Okręgowego ZK RP i BWP w Elblągu, zasiada w Komisji Odznaczeń i Mianowań przy Zarządzie Głównym ZK RP i BWP w Warszawie oraz Przewodniczącą Malborskiej Rady Seniorów:
"Szumi las, młody las
choć nie widać, choć nie słychać
ale rośnie wokół nas.
Młody las. Polski las."
Związek Polaków " Młody Las " - polska młodzieżowa organizacja konspiracyjna działająca od połowy 1941 r. do końca wojny na Pomorzu Gdańskim, została utworzona 5 maja 1941 r. w Malborku z inicjatywy Aleksandra Wiśniewskiego ps. "Ali", Narcyza Kozłowskiego ps."Szary" i Antoniego Janowicza ps."Ksiądz". Wywodziła się z grupy konspiracyjnej powstałej w październiku 1939 r. we wsi Rojewo koło Rypina w środowisku miejscowej młodzieży i nauczycieli, na czele której stał Narcyz Kozłowski. Grupa ta została rozbita na przełomie 1939/1940 roku i wywieziona przez Niemców na Żuławy i Powiśle, młodzież stworzyła tam bazę Związku Polaków Młody Las. Część badaczy przedstawia też wersję o harcerskim rodowodzie organizacji.
Jej struktury istniały wśród przymusowo zatrudnionych w zakładach i gospodarstwach rolnych w rejonie Malborka, Kałdowa, Nowego Stawu, Waplewa, Starego Pola, Brodnicy. Liczyła ponad 30 członków oraz większą liczbę sympatyków i nie zaprzysiężonych. Prowadziła głównie działalność służącą krzewieniu patriotyzmu, umacnianiu wiary katolickiej, samopomoc, propagandę (gazetka "Młody Las" z informacjami z nasłuchu radiowego i odezwami), Tajne Uniwersytety Ludowe Młodego Lasu i tajną oświatę wśród polskiej młodzieży wywożonej do Prus Wschodnich. W wyniku zdrady kuriera Bernarda Czołby ps. "Topór", aresztowanego przez Gestapo, w maju 1944 r. doszło do dalszych ofiar. Nieliczne komórki organizacji przetrwały do wyzwolenia Pomorza.
"Organizacja "Młody Las" w maju 1941 roku działała na Pomorzu Gdańskim, także na terenie gminy Nowy Staw. W Trępnowach od 1997 r. znajdował się pomnik upamiętniający członków organizacji i ich poświęcenie. W 2018 r. z prywatnego gospodarstwa rolnego został przeniesiony na Plac Kombatantów w Nowym Stawie dzięki zaangażowaniu głównie Kazimierza Cybulskiego, który poznał tę miejscowość będąc tam pierwszy raz w sierpniu 1965 r.
Poniżej przedstawiamy rys historyczny organizacji przygotowany przez Lidię Kusz, która jest również Prezesem Kół Związku Kombatantów Rzeczypospolitej Polskiej i Byłych Więźniów Politycznych w Malborku, Sztumie i Kwidzynie, Wiceprezesem Zarządu Okręgowego ZK RP i BWP w Elblągu, zasiada w Komisji Odznaczeń i Mianowań przy Zarządzie Głównym ZK RP i BWP w Warszawie oraz Przewodniczącą Malborskiej Rady Seniorów:
"Szumi las, młody las
choć nie widać, choć nie słychać
ale rośnie wokół nas.
Młody las. Polski las."
Związek Polaków " Młody Las " - polska młodzieżowa organizacja konspiracyjna działająca od połowy 1941 r. do końca wojny na Pomorzu Gdańskim, została utworzona 5 maja 1941 r. w Malborku z inicjatywy Aleksandra Wiśniewskiego ps. "Ali", Narcyza Kozłowskiego ps."Szary" i Antoniego Janowicza ps."Ksiądz". Wywodziła się z grupy konspiracyjnej powstałej w październiku 1939 r. we wsi Rojewo koło Rypina w środowisku miejscowej młodzieży i nauczycieli, na czele której stał Narcyz Kozłowski. Grupa ta została rozbita na przełomie 1939/1940 roku i wywieziona przez Niemców na Żuławy i Powiśle, młodzież stworzyła tam bazę Związku Polaków Młody Las. Część badaczy przedstawia też wersję o harcerskim rodowodzie organizacji.
Jej struktury istniały wśród przymusowo zatrudnionych w zakładach i gospodarstwach rolnych w rejonie Malborka, Kałdowa, Nowego Stawu, Waplewa, Starego Pola, Brodnicy. Liczyła ponad 30 członków oraz większą liczbę sympatyków i nie zaprzysiężonych. Prowadziła głównie działalność służącą krzewieniu patriotyzmu, umacnianiu wiary katolickiej, samopomoc, propagandę (gazetka "Młody Las" z informacjami z nasłuchu radiowego i odezwami), Tajne Uniwersytety Ludowe Młodego Lasu i tajną oświatę wśród polskiej młodzieży wywożonej do Prus Wschodnich. W wyniku zdrady kuriera Bernarda Czołby ps. "Topór", aresztowanego przez Gestapo, w maju 1944 r. doszło do dalszych ofiar. Nieliczne komórki organizacji przetrwały do wyzwolenia Pomorza.
"Organizacja "Młody Las" w maju 1941 roku działała na Pomorzu Gdańskim, także na terenie gminy Nowy Staw. W Trępnowach od 1997 r. znajdował się pomnik upamiętniający członków organizacji i ich poświęcenie. W 2018 r. z prywatnego gospodarstwa rolnego został przeniesiony na Plac Kombatantów w Nowym Stawie dzięki zaangażowaniu głównie Kazimierza Cybulskiego, który poznał tę miejscowość będąc tam pierwszy raz w sierpniu 1965 r.
