2 kwietnia obchodzony jest Światowy Dzień Wiedzy na Temat Autyzmu. W Malborku od kilku lat Specjalny Ośrodek Rewalidacyjno-Wychowawczy dla Dzieci i Młodzieży z Autyzmem oraz Stowarzyszenie Pomocy Osobom Autystycznym i Osobom z Trudnościami w Komunikowaniu się we współpracy z miejskimi instytucjami organizują szereg przedsięwzięć mających na celu przybliżenie problematyki autyzmu mieszkańcom naszego miasta. Niestety w tym roku Malbork nie zaświeci na niebiesko, nie będzie biegu, festynu czy innych imprez. Ale to nie znaczy, że nie pamiętamy i że nie chcemy zdobywać coraz większej wiedzy na ten temat.
“Dziecko ma prawo być sobą. Ma prawo do popełniania błędów. Ma prawo do posiadania własnego zdania. Ma prawo do szacunku. Nie ma dzieci – są ludzie.” Janusz Korczak
Spróbujmy zadać te same pytania w kontekście dzieci, dorosłych dotkniętych autyzmem. Czy taka osoba ma prawo być sobą? Może popełniać błędy? Ma prawo mieć swoje zdanie i wymagać wobec siebie szacunku? Oczywiście ciśnie się na usta tylko jedna odpowiedź – TAK! Wiedzą o tym rodzice, członkowie rodzin, nauczyciele, terapeuci pracujący z osobami autystycznymi, przyjaciele. Czy natomiast wiedzą o tym ludzie, którzy nie mają takiej osoby w rodzinie, w gronie znajomych i nie spotykają zbyt często? Co w ogóle wiedzą na temat autyzmu i funkcjonowania osób z autyzmem w społeczeństwie? Czy na widok takiej osoby odwracają głowę, czy uśmiechają się z serdecznością? Potrafią zrozumieć dlaczego się denerwuje i krzyczy, albo mówi coś do siebie patrząc nieobecnym wzrokiem w dal? Jakie tajemnice skrywa w swoim umyśle, jak przeżywa otaczający świat?
W Polsce 1 na 100 dzieci przychodzi na świat z zaburzeniami ze spektrum autyzmu i ujawnia się do 3 roku życia. Do dziś nie odkryto jednoznacznej przyczyny powstawania autyzmu, pomimo licznych, wieloletnich badań w tym obszarze. To co możemy zrobić tu i teraz, to zapewnić terapię i naukę od najwcześniejszych lat życia. Im wcześniej zdiagnozowane zostanie zaburzenie i zapewniona wielospecjalistyczna pomoc, tym większa szansa na samodzielne funkcjonowanie w środowisku.
W 1996 roku Parlament Europejski uchwalił Kartę Praw Osób z Autyzmem. Z inicjatywy parlamentu co roku w pierwszym tygodniu grudnia obchodzimy Europejski Tydzień Autyzmu. Celem tego szczególnego tygodnia jest przede wszystkim dostarczenie rzetelnej wiedzy społeczeństwu na temat autyzmu, uwrażliwienie na potrzeby i problemy osób borykających się z tym zaburzeniem.
Na całym świecie, począwszy od 2008 roku w dniu 2 kwietnia obchodzony jest Światowy Dzień Wiedzy na Temat Autyzmu (World Autism Awareness Day), od kilku lat zwany Światowym Miesiącem Wiedzy na Temat Autyzmu. Najważniejszą inicjatywą w dniu 2 kwietnia jest „Light It Up Blue” czyli „Zaświeć się Na Niebiesko Dla Autyzmu”, którą zapoczątkowała w 2011 roku amerykańska organizacja „Autism Speaks”, aby wzbudzić ciekawość i sprowokować odbiorców na całym świecie do rozmowy na temat autyzmu. Największe budynki świata, w tym również w Polsce, podświetlane są na niebiesko, ponieważ kolor ten jest kolorem osób dotkniętych autyzmem. Wśród błękitnych obiektów znajdowały się między innymi: Pałac Kultury i Nauki w Warszawie, Most na Wiśle w Krakowie, Złota Brama w Gdańsku, Empire State Building w Nowym Jorku, Pomnik Chrystusa Zbawiciela w Rio de Janeiro, Opera w Sydney, Universal Studio w Hollywood i Orlando, CN Tower w Kanadzie i wiele innych.
Począwszy od roku 2013 Specjalny Ośrodek Rewalidacyjno – Wychowawczy dla Dzieci i Młodzieży z Autyzmem w Malborku wraz ze Stowarzyszeniem Pomocy Osobom Autystycznym i Osobom z Trudnościami w Komunikowaniu Się organizują w miesiącu kwietniu szereg przedsięwzięć o charakterze kulturalnym, społecznym, sportowym i informacyjnym. Naszymi partnerami, sponsorami i opiekunami od strony organizacyjnej są Starostwo Powiatowe w Malborku, Urząd Miasta Malborka, Malborskie Centrum Kultury i Edukacji, Muzeum Miasta Malborka, Malborska Fundacja Rozwoju Regionalnego, firma Forte Acoustic pana Sebastiana Braneckiego. Od kilku lat w naszych przedsięwzięciach nieocenioną pomoc okazują szkoły ponadpodstawowe, wiele małych i większych przedsiębiorstw, Centrum Aktywnego Wypoczynku w Malborku, lokalne zespoły muzyczne. Przy tak ogromnej pomocy na przestrzeni lat powstawały piękne inicjatywy i wydarzenia, jak niebieskie marsze z happeningiem, konkursy plastyczne, koncerty muzyczne, występy teatralne, publikacje w mediach, podświetlenie budynku Malbork Welcome Center a później Muzeum Miasta Malborka, Szkoły Łacińskiej, wreszcie pikniki biegowe i marsze Nordic Walking dla chętnych uczestników z całej Polski. Od kilku lat odwiedzamy naszych włodarzy, propagujemy problematykę autyzmu w galerii malborskiej „Dekada”, dekorujemy miasto niebieskimi flagami. Wszystko po to, by mieszkańcy miasta i okolic mogli solidaryzować się z naszymi podopiecznymi, integrować się z ich rodzinami, dowiedzieć się więcej na temat tego zaburzenia i w jaki sposób możemy pomóc osobom ze spektrum.
W Malborku od 1997 roku działa Specjalny Ośrodek Rewalidacyjno – Wychowawczy dla Dzieci i Młodzieży z Autyzmem, który powstał z inicjatywy Stowarzyszenia Pomocy Osobom Autystycznym i Osobom z Trudnościami w Komunikowaniu Się. Obejmuje swą opieką dzieci i młodzież w wieku od 3 do 24 roku życia. Dla dzieci młodszych i ich rodziców organizuje dodatkowo zajęcia wczesnego wspomagania rozwoju, oferuje również pomoc w zakresie bezpłatnego punktu konsultacyjnego. Od 1997 roku liczba wychowanków placówki zwiększyła się ponad pięciokrotnie. W pierwszym roku szkolnym z zajęć w ośrodku korzystało sześcioro dzieci , dziś do placówki uczęszcza 32 wychowanków. W bieżącym roku szkolnym 2019/2020 Wczesnym Wspomaganiem Rozwoju objętych jest 23 dzieci. Od ubiegłego roku szkolnego 2018/2019 przy ośrodku funkcjonuje Placówka Wsparcia Dziennego w ramach projektu „Pomagamy na niebiesko”. Uczniowie korzystają z codziennych zajęć świetlicowych oraz zajęć indywidualnych, dzięki czemu rodzice mogą realizować się zawodowo bez obaw o swoje pociechy.
W tym roku w miesiącu kwietniu pragniemy w nieco inny sposób uczestniczyć w obchodach Światowych Dni Wiedzy na Temat Autyzmu, gdyż z powodu panującej epidemii, nie możemy brać udziału w żadnych zgromadzeniach, marszach, imprezach kulturalnych i imprezach masowych. Oto kilka propozycji:
Od 2 do 4 kwietnia proponujemy wyrazić swoją solidarność z osobami z autyzmem i ich rodzinami poprzez akcję „Przybij Niebieską Piątkę”. Malujemy rękę na niebiesko, odciskamy na kartkach, podpisujemy imieniem i wstawiamy na swój profil na Facebooku lub profil ośrodkowy.
Wszyscy chętni, na Facebooku, na swoje zdjęcie profilowe nakładają nakładkę związaną z akcją „Na niebiesko dla autyzmu”. Wystarczy kliknąć w zdjęcie profilowe a następnie „dodaj nakładkę” i w miejscu lupki wpisać „light it up blue” lub „autism awareness month”. Pojawi się wiele opcji, z których można wybrać ulubioną i udekorować swoje zdjęcie.
Od 4 kwietnia 2020r. na Facebooku będziemy umieszczać publikacje, filmy, linki dotyczące wiedzy na temat autyzmu (przy wsparciu superwizorów).
Z całego serca dziękujemy wszystkim, którzy przyczyniali się do tego, aby propagować problematykę autyzmu razem z nami. Dziękujemy za liczne wsparcie i apelujemy do państwa – bądźcie z nami w miesiącu kwietniu, nie tylko duchem ale wesprzyjcie nasze działania w sieci internetowej by w tym trudnym dla wszystkich czasie pokazać Wasze dobre, życzliwe serca i pamięć o naszych podopiecznych.
Życzymy wszystkim dużo zdrowia!
Specjalny Ośrodek Rewalidacyjno - Wychowawczy dla Dzieci i Młodzieży z Autyzmem w Malborku"