Piątek, 13 grudnia 2024. Imieniny Dalidy, Juliusza, Łucji

Jesteśmy stąd? Jesteśmy u siebie? Odpowiedzi szukajmy na wystawie "Wrastanie. Ziemie Zachodnie i Północne. Początek"

2019-07-23 09:43:36 (ost. akt: 2019-07-23 09:50:54)

Przesunięcie w 1945 roku granic Polski pociągnęło za sobą konsekwencje polityczne, gospodarcze, ale przede wszystkim społeczne. Odbudowa wojennych zniszczeń i więzi społecznych, oswojenie obcej przestrzeni i kultury składają się na proces „wrastania” powojennych mieszkańców w „nową” Polskę. Właśnie o tym opowiada wystawa przygotowana przez instytucje współpracujące w ramach Sieci Ziem Zachodnich i Północnych, która prezentowana będzie od 9 sierpnia w ogrodzie Muzeum Miasta Malborka.

Celem wystawy jest ukazanie wybranych aspektów pierwszych kilku lat po wojnie na ziemiach, które zostały włączone w granice Polski. Wynikające z tego faktu konsekwencje, takie jak wymiana ludności, konieczność odbudowy wojennych zniszczeń i rozerwanych więzi społecznych, a przede wszystkim budowy nowej tożsamości, oraz specyficzne działania władzy komunistycznej względem
tych terenów, stanowią o wspólnym, wyjątkowym doświadczeniu historycznym Ziem Zachodnich i Północnych i zamieszkujących je ludności. Wystawa została objęta Patronatem Narodowym Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy w stulecie odzyskania Niepodległości.

- Wystawa opowiada o pierwszych powojennych latach, w których rozpoczął się tutaj proces wielowymiarowego zakorzenienia się: w nowym miejscu mieszkańców (nie tylko Polaków) przybyłych dosłownie ze wszystkich stron świata, i w nowej rzeczywistości, tych, którzy na tych terenach mieszkali jeszcze przed wojną. Jest to też opowieść o trudnych i często heroicznych początkach budowy nowej tożsamości, pokazana z perspektywy losów „zwykłego człowieka” -
zauważa dr Katarzyna Bock-Matuszyk, autorka scenariusza wystawy.

O tym jednak, jak wielka była wola i potrzeba „urządzenia sobie nowego życia” świadczą działania podejmowane przez powojennych mieszkańców tych terenów. Zmiana nazewnictwa, poznawanie przestrzeni, zastępowanie tego, co kojarzyło się z niemieckością polskimi symbolami – wszystkie te działania budowały więź z nowym miejscem i nowe relacje między ludźmi. Budowanie wspólnoty
nie obywało się przy tym bez konfliktów i wzajemnego niezrozumienia, przy osobistych dylematach dotyczących własnej tożsamości i identyfikacji z lokalną społecznością.

Celem wystawy jest pobudzenie refleksji nad tym, czy i od kiedy dzisiejsi mieszkańcy Ziem Zachodnich i Północnych czują się „u siebie” i „stąd”, oraz jaki jest ich stosunek do wielowiekowego i różnorodnego dziedzictwa kulturowego, z jakim spotykają się na co dzień – dodaje dr Wojciech Kucharski, kurator wystawy.

Wystawa zajmuje powierzchnię 200 metrów kwadratowych i osiąga wysokość ponad pięciu metrów. Ekspozycja ma formę przestrzennej instalacji, a zwiedzający wchodzi niejako do labiryntu. Na wystawie zobaczymy ponad 300 archiwalnych zdjęć i filmów oraz nagrania relacji świadków historii. Wyposażenie wystawy w system oświetlenia pozwala na zwiedzanie jej także po zmierzchu. W poszczególnych sekcjach wystawy znalazły się elementy interaktywne, wśród nich:
ściana z mozaiką ponad stu zdjęć z ekspedycji Instytutu Zachodniego, mapa Polski na której będzie można przykleić naklejkę w miejscu, w którym się aktualnie mieszka oraz lokomotywę symbolizującą skąd my bądź nasi przodkowie przybyli na Ziemie Zachodnie i Północne.

- Możliwość zaprezentowania wystawy w Muzeum Miasta Malborka jest dla nas ogromnym wyróżnieniem. Jesteśmy pierwszym małym miastem, w którym zagości "Wrastanie". Dzięki ogromnej pomocy Ośrodka "Pamięć i Przyszłość" z Wrocławia, poprzez tę wystawę będziemy mogli opowiadać trudną i bardzo nam wszystkim bliską historię naszych ziem po 1945 roku - mówi Dorota Raczkowska, dyrektor Muzeum Miasta Malborka. - Wystawa „Wrastanie. Ziemie Zachodnie i Północne. Początek” powstała w ramach współpracy realizowanej przez instytucje wchodzące w skład Sieci Ziem Zachodnich i Północnych. Autorami koncepcji merytorycznej wystawy są dr Katarzyna Bock-Matuszyk oraz dr Wojciech Kucharski z Ośrodka „Pamięć i Przyszłość”, a w skład zespołu autorskiego wchodzą m.in. specjaliści ze wszystkich instytucji Sieci Ziem Zachodnich i Północnych oraz Uniwersytetu Wrocławskiego. Projekt scenograficzny wystawy stworzyła firma JAZ+ Architekci z Warszawy. Nie możemy pominąć też naszych lokalnych partnerów, którzy dołożyli swoje cegiełki do sprowadzenia wystawy do Malborka. Są to spółki PWiK i Nogat, Brokerzy Ubezpieczeniowi Verso, Gmina Malbork, Gmina i Miasto Nowy Staw, Gmina Stare Pole oraz Miasto Malbork które wspiera nas w promocji wystawy - dodaje Dorota Raczkowska.

Wernisaż wystawy odbędzie się 9 sierpnia o godz. 12.00. Po wernisażu odbędzie się oprowadzanie kuratorskie, które przeprowadzi autorka scenariusza wystawy, dr Katarzyna Bock-Matuszyk z Ośrodka "Pamięć i Przyszłość" z Wrocławia.

Wystawa będzie dostępna dla zwiedzających do 30 września 2019 roku.

informacja: Muzeum Miasta Malborka